Nằm về phía Đông Bắc của huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An xã Diễn Hải có diện tích đất tự nhiên hơn 520 ha, có chiều dài bám biển 2,7km. Dân cư được phân bố trên 6 xóm với 2.043 hộ dân, gồm 9.113 nhân khẩu.
Trước thời điểm bắt tay vào xây dựng nông thôn mới, Diễn Hải là một xã bãi ngang ven biển đặc biệt khó khăn, cơ sở hạ tầng không đảm bảo, hàng năm xã cón thường xuyên bị bạo lụt thiên tai đe dọa, trình độ dân trí thấp, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn thiếu thốn. Bởi vậy, để phấn đấu thoát nghèo, thoát xã đặc biệt khó khăn, phấn đấu đạt 19/19 tiêu chí xây dựng NTM là cả một hành trình gian nan của Đảng bộ và nhân dân nơi đây. Trước những khó khăn trên, sau nhiều cuộc họp bàn, Ban chấp hành Đảng bộ xã đã ban hành nghị quyết chuyên đề lãnh đạo, chính quyền, mặt trận tổ quốc, các ngành, các cấp xây dựng xã nông thôn mới. Trước tiên, là tập trung tuyên truyền, quán triệt sâu rộng trong cán bộ, Đảng viên và nhân dân với chủ trương, đường lối xây dựng nông thôn mới. Một đề án xây dựng cơ sở hạ tầng đã được ra đời trên tinh thần trí tuệ, tập thể với quyết tâm cao nhất.Phát triển kinh tế yếu tố tiên quyết trong xây dựng NTM, bởi vậy dựa trên cơ sở đề án về kinh tế địa phương, Diễn Hải xác định tập trung chỉ đạo 5 mũi kinh tế trọng điểm là: Chuyển dịch cơ cấu, đưa giống cây trồng mới, con mới vào sản xuất, chăn nuôi, theo hướng hàng hóa, phát triển dịch vụ, nhất là khu du lịch Hòn Câu, vận động nhân dân bám biển, đóng tàu bè khai thác, đánh bắt hải sản và đẩy mạnh xuất khẩu lao động. Nhờ định hướng cụ thể và các giải pháp quyết liệt, đến nay xã Diễn Hải đã xây dựng được cánh đồng mẫu 15 ha năng suất trên 300 triệu đồng/ha/năm, 5 mô hình nhà lưới sản xuất theo công nghệ cao, năng suất 80 triệu đồng/vụ/mô hình, mô hình cà gai leo dược liệu, 9 trang trại nhỏ và hàng chục ha lúa chất lượng cao. Xã đã xây dựng được chợ trung tâm, phát triển khu du lịch Hòn Câu với hơn 450 ki ốt, đại lý vừa và nhỏ tạo thành một mạng lưới buôn bán sinh động trên toàn xã.Cùng với phát triển dịch vụ, người dân Diễn Hải, tích cực bám biển đóng tàu bè để khai thác và đánh bắt hải sản. Từ hơn 200 bè mảng năm 2012, đến nay xã có 350 cái và 7 tàu công suất lớn giá trị mỗi tàu từ 1 đến 1,2 tỷ đồng.
Xã Diễn Hải (huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An) đầu tư hơn 5 tỷ xây dựng trạm y tế, với 16 phòng
Ngoài phát triển kinh tế biển, cùng với nhiều địa phương trong huyện, Diễn Hải xác định xuất khẩu lao động cũng sẽ là hướng đi tốt. Xã trực tiếp phối hợp với các công ty xuất khẩu có uy tín chủ yếu là thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc, đồng thời liên kết với quỹ tín dụng và ngân hàng để người lao động được vay tiền trả góp khi tham gia xuất khẩu lao động. Năm 2019 xã có 285 người xuất khẩu lao động, chủ yếu là thị trường Nhật Bản với thu nhập bình quân 30 triệu đồng/ người/ tháng.Với lĩnh vực thu hút đầu tư và xây dựng cơ bản, Diễn hải tập trung gặp gỡ kêu gọi các nhà đầu tư, tạo cơ chế thông thoáng và đảm nhận phần giải phóng mặt bằng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư, đồng thời phát huy ngồn vốn nội lực và tranh thủ sự ủng hộ của cấp trên.Kết quả, từ năm 2021 dến nay, tổng nguồn vốn đầu tư cho xây dựng cơ sở hạ tầng trên 300 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn ngân hàng và nhân dân đóng góp 180 tỷ đồng, còn lại là vốn của cấp trên và các nhà đầu tư. Đặc biệt là năm 2015 đến nay, xã đầu tư xây dựng 22 công trình trọng điểm giá trị 130 tỷ đồng. Nhờ vậy cơ sở hạ tầng như đường, trường, trạm y tế, công sở làm việc, nhà văn hóa xã, sân vận động, nhà văn hóa các xóm được xây dựng mới, khang trang sạch đẹp và đạt chuẩn. Thu ngân sách xã năm 2015 là 5 676 triệu đồng, năm 2019 nâng lên 16 tỷ đồng 640 triệu đồng, tăng hơn 10 tỷ đồng. Cùng với phát triển kinh tế,Diễn Hải quan tâm chỉ đạo phát triển văn hóa. Đến nay có 6 xóm, 4 đơn vị, 15 dòng họ được công nhận danh hiệu văn hóa, gia đình văn hóa đạt 85%, gia đình thể thao 45%, cơ quan UBND xã đạt cơ quan văn hóa, xã đạt thiết chế văn hóa thể thao, văn nghệ, TDTT được phát triển mạnh mẽ. Tiêu biểu năm 2018, tham gia đại hội TDTT lần thứ 8 của huyện, Diễn Hải đạt giải nhất toàn huyện. Về giáo dục, năm 2012 là một xã nằm vào tốp cuối của huyện, thì nay cả 3 trường học đều có đủ các phòng học cao tầng đạt chuẩn, chất lượng dạy và họccủa 3 trường đứng tốp đầu của huyện. Đặc biệt, trường THCS Diễn hải là ngôi trường duy nhất trên trên toàn tỉnh liên tục trong nhiều năm có dự án đạt giải cấp quốc gia tại cuộc thi sáng tạo, nghiên cứu khoa học. Năm 2020, dự án “Nguồn nước đa năng” của trường đã được trao giải nhất tại cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc. Đây cũng là dự án đầu tiên của học sinh Nghệ An đạt giải nhất cuộc thi này. Xã và 6 xóm thực hiện tốt các chính sách giảm nghèo bền vững tại địa phương. Với tinh thần “Mỗi cán bộ, Đảng viên và 4 hộ giàu và khá giúp một hộ nghèo”, bằng hổ trợ vay vốn, trao đổi kiến thức trồng trọt, chăn nuôi, tìm đầu ra cho nông sản, thực phẩm, tạo điều kiện cho tất cả các hộ nghèo được tiếp cận sử dụng các nguồn vốn vay ưu đãi và chương trình hổ trợ phát triển kinh tế của nhà nước, giải quyết việc làm cho người lao động. Bằng cách làm năng động linh hoạt đó, đến nay tỷ lệ hộ nghèo toàn xã chỉ còn hơn 1%, hộ cận nghèo còn 3,43%. Đời sống nhân dâ được nâng lên với mức thu nhập bình quân năm 2019 đạt 43 triệu đồng/người/năm. Năm 2020 nâng lên 45 triệu đồng/ nguời/năm. Tổng thu nhập sản xuất kinh doanh thương mại, dịch vụ, trên địa bàn xã hàng năm đạt từ 320 tỷ đồng đến 360 tỷ đồng, trong đó sản lượng lương thực và nông sản đạt đạt hơn 4200 tấn/ năm. Hộ giàu và khá, thu từ 90 triệu đồng đến 200 triệu đồng/ hộ/năm, chiếm 60%. Chủ tịch UBND xã Diễn Hải, Phan Văn Thuyên cho biết: : “ Sản xuất phát triển, đời sống được nâng lên, cán bộ và nhân dân Diên Hải có điều kiện đóng gópxây dựng nông thôn mới, hoàn thành nhanh gọn nghĩa vụ cho nhà nước, tập thể. Bình quân mỗi hộ đóng góp từ 60 – 100 ngày công lao động, từ 4 – 6 triệu đồng để dồn điền đổi thửa, với diện tích hơn 320 ha lúa, màu. Xây dựng đường giao thông, kênh mương nội đồng, nhà văn hóa, bãi tập thể thao, khu vui chơi giải trí, bê tông hóa đường từ làng ra đồng. Bà con còn đầu tư mua 120 máy cày đa chức năng, máy tuốt lúa, xe bán tải, đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng, giải phóng sức lao động. Từ một xã bãi ngang nghèo khó, ngày nay, Diễn Hải tạo nên bộ mặt NTM, với hơn 50% số hộ làm được nhà cao tầng, nhà mái bằng kiểu Thái Lan, 96% số hộ xây dựng được 3 công trình hợp vệ sinh đúng quy cách, 100% số hộ sử dụng nước sạch và có điện thắp sáng.Xóm giáo Toàn Tòng của xã trước đây nghèo khó nhất huyện. Nhờ xây dựng NTM gắn với chuyển đổi kinh tế, bà con giáo dân có của ăn, của để, làm được nhà cửa khang trang, mua sắm được tiện nghi đắt tiền, giữ vững danh hiệu “Làng văn hóa” nhiều năm liền. Về Diễn Hải hôm nay, không những bắt gặp diện mạo NTM nổi bật bên bờ biển đông, mà còn thấy hệ thống chính trị cơ sở được xây dựng cũng cố và ổn định về tổ chức bộ máy theo đúng quy trình hiện hành. Năm 2019, công tác thủ tục hành chính của xã được xếp loại thứ nhất toàn huyện, chính quyền xuất sắc. MTTQ, hội cựu chiến binh, đoàn thanh niên được xếp loại xuất sắc tiêu biểu. Đảng bộ xã được công nhận là Đảng bộ trong sạch vững mạnh. Với những thành tích nổi bật đó, vừa qua, Đảng bộ và nhân dân xã được UBND tỉnh Nghệ An ra quyết định công nhận xã Diễn Hải đạt chuẩn nông thôn mới, với 19/19 tiêu chí, về đích trước một năm so với kế hoạch huyện giao. Đây chính là thành quả, sự kết tinh của tinh thần đoàn kết, nổ lực không biết mệt mỏi của toàn thể Đảng bộ và nhân dân với quyết tâm xây dựng quê hương ngày càng ấm no, giàu đẹp,văn minh. Bài và ảnh: Lê Hoài Thung - nguồn TSKN