Hiện nay với tình hình kinh tế ngày càng phát triển nhu cầu tiêu dùng của con người ngày càng tăng, bên cạnh sản lượng thì chất lượng đối với người tiêu dùng hiện nay được đưa lên hàng đầu. Đặc biệt là các sản phẩm thuỷ sản đoì hỏi phải tươi và sống.
Để đảm bảo an toàn chất lượng và sức khoẻ cho người tiêu dùng thì người tiêu dùng cần có một số kiến thức nhất định trong cách chọn mua cũng như bảo quản sản phẩm từ thuỷ sản
Với những yêu cầu thực tế trên tôi xin hướng dẫn người tiêu dùng một số kinh nghiệm trong cách chọn mua và bảo quản sản phẩm thuỷ sản từ cá:
* Chọn cá theo cách thả cá vào nước: Nếu cá mới chết nhưng vẫn còn tươi, bong bóng ít hơi nên khi thả cá vào nước cá sẽ chìm xuống thì ta chọn để mua, còn nếu cá nổi lơ lửng hoặc lên khỏi mặt nước thì cá đã bị ươn ta không chọn mua
* Chọn theo quan sát thân cá: Nếu cá tươi thân cá cứng, khi cầm giữa thân cá không bị cong, thịt cá chắc, có tính đàn hồi( khi dùng tay ấn vào thân cá sau đó thả tay ra vết lõm sẽ nổi lên), còn nếu cá bị ươn thân mềm nhũn khi cầm giữa thân cá bị cong, thịt cá mềm, không có tính đàn hồi( khi dùng tay ấn vào thân cá sau đó thả tay ra vết lõm trên thân cá sẽ còn).
* Chọn theo tình trạng của cá: Cá còn tươi màu sắc tươi sáng, chất nhờn trong suốt, vây cá sáng bóng và bám chặt trên thân cá. Nếu cá ươn thì màu sắc sẫm lại, vây cá lỏng lẻo dễ bị bong ra.
- Quan sát miệng và mang cá: Khi cá còn tươi miệng cá khép lại , nắp mang sát vào mang cá, mang cá có màu đỏ sẫm, không có nhớt, không mùi hôi thối. Còn nếu cá ươn miệng cá mở ra, nắp mang mở rộng, mang có màu thâm hoặc trắng bệch, tromg mang có nhiều nhớt và có mùi hôi
- Quan sát mắt cá: Cá còn tươi nhãn cầu lồi ra, màng mắt trong sáng, sạch, đồng tử đen rõ ràng, Nếu cá bị ươn mắt lõm sâu màng mắt đục, đồng tử có màu đỏ đen, tròng mắt mờ
- Quan sát bụng và hậu môn: Cá tươi bụng không phình và cứng, vành hậu môn lõm vào. Nếu cá bị ươn bụng phình lên, mềm nhũn, căng to có khi bị nứt, vành hậu môm đỏ và llồi ra
- Nếu cá đã cắt khúc : Khi quan sát mặt cắt ngang nếu cá tươi thì trên khúc cá có vân xanh, tổ chức thịt bám sát với xương, có mùi tanh tự nhiên của cá. Nếu cá ươn mặt cắ ngang không có tính co giãn, tổ chức thịt lỏng lẻo, không bám sát vào xương, cá có mùi hôi
Bên cạnh lựa chọn được cá tươi ngon thì vấn đề bảo quản cá đối với người tiêu dùng ở xa chợ cũng rất quan trọng. Sau đây là mmột số cách bảo quản để cho cá tươi lâu:
* Khi cá đang còn sống: Phải thả cá vào nước sạch có đủu oxy cho cá thở, thường xuyên thay nước, không thả cá mật độ dày, không dùng tay bắt cá mà dùng vợt để bắt, không để cho cá quẫy trên mặt đất.
* Khi cá đã chết: Thì phải bảo quản lạnh
- Nếu bảo quản trong tủ lạnh phải bảo quản trong ngăn đá. Trước khi đưa cá vào ngăn đá càn làm sạch nội tạng, vây, vảy, nhớt sau đó để ráo nước rồi cho vào hộp bảo quản đậy nắp kìn, cho vào ngăn đá(nên chia thành những hộp nhỏ vừa đủ ăn trong một lần), Trước khi đưa ra chế biến đưa cá ra ngăn mát để rã đông khoảng 4-5h cho cá mềm ra.
- Nếu bảo quản không có tủ lạnh thì dùng thùng xốp để bảo quản: Tiến hành xếp từng lớp một; cứ 1 lớp đá lại xếp 1 lớp cá, chỉ bảo quản cá tối đa không quá 2 ngày
Hy vọng với những kinh nghiệm trên người tiêu dùng sẽ chọn được cá tươi ngon và đặc biệt là những người không có điều kiện đi chợ hàng ngày có được cách bảo quản cá được tươi ngon, đảm bảo an toàn chất lượng vệ sinh thực phẩm nhằm nâng cao sức khoẻ cho mỗi người