 |
 |
|
|
Thứ ba, 17/06/2025, 05:20
Một số vấn đề trong sản xuất lúa vụ Xuân năm 2025 tại Nghệ An
Vụ Xuân năm 2025, Nghệ An gieo cấy trên 91.026,26 ha lúa/KH 90.500 ha (đạt 100,6 %), trong đó có 52.480,78 ha lúa cấy, 38.545,48 ha lúa gieo thẳng. Tuy nhiên, đến thời kỳ thu hoạch, đã có khoảng 2.700 ha lúa được ghi nhận trổ không thoát, tỷ lệ lép cao, thoái hoá đầu bông…, tập trung nhiều nhất ở huyện Diễn Châu với 1.925 ha, thị xã Thái Hòa 305 ha, huyện Anh Sơn 193 ha, huyện Yên Thành 150 ha, Đô Lương 156,49 ha, Nghi Lộc 06 ha,...
Biến đổi khí hậu - Nguyên nhân chính ảnh hưởng đến sản xuất lúa vụ Xuân 2025 ở Nghệ An
Qua số liệu theo dõi thời tiết và tình hình sinh trưởng của cây lúa trên đồng ruộng, thời điểm lúa làm đòng, trỗ bông của các trà lúa trỗ trước 15/4, nhất là diện tích trỗ trước 10/4 có nhiệt độ trung bình thấp hơn 7 - 10 0C so với yêu cầu nhiệt độ tối ưu, số giờ nắng trung bình trong ngày thấp hơn 4,6 - 5,6 giờ so với yêu cầu của cây lúa, đặc biệt có thời điểm 05 ngày liên tiếp (04 - 08/4/2025) có số giờ nắng bằng 0. Với sự dị thường của thời tiết như nhiệt độ thấp, chênh lệnh nhiệt độ ngày - đêm lớn, nhiệt độ cao - thấp thay đổi nhanh; thời gian, cường độ chiếu sáng thấp, thời gian chiếu sáng ngắn,... đã ảnh hưởng đến sinh trưởng và làm đòng, trổ bông, phơi màu của cây lúa. Hiện tượng thời tiết cực đoan, khác thường trên là một trong những biểu hiện rõ ràng của biến đổi khí hậu, ảnh hưởng đến sản xuất lúa vụ Xuân 2025 tại Nghệ An.
Hàng năm, Đề án sản xuất, cơ cấu giống, cơ cấu thời vụ, các giải pháp kỹ thuật.. đều được Sở Nông nghiệp và Môi trường tập trung xây dựng bài bản, khoa học và được thống nhất với các địa phương. Đề án được tổ chức hội thảo lấy ý kiến các địa phương, các viện nghiên cứu, các đơn vị chuyên môn liên quan trước khi ban hành, tổ chức thực hiện. Thực tiễn đã chứng minh kết quả liên tục trong nhiều năm vụ Xuân đều được mùa đã khẳng định tính khoa học và chính xác của đề án. Nhất là khung thời vụ sản xuất lúa Xuân được xây dựng dựa trên tổng kết thực tiễn, kinh nghiệm sản xuất nhiều năm và thể hiện được tính khoa học phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng đặc điểm sản xuất của tỉnh. Tuy nhiên, bà con nông dân ở nhiều nơi vẫn duy trì tập quán gieo cấy sớm, không tuân thủ lịch thời vụ, không tuân thủ cơ cấu giống của địa phương nên trổ bông sớm và gặp thời tiết bất lợi.
Bà con nông dân hãy là người tiêu dùng thông minh
Các giống lúa cơ cấu sản xuất chủ lực trong Đề án sản xuất của tỉnh, huyện đã được theo dõi, đánh giá trong thực tế qua nhiều vụ sản xuất, tại nhiều vùng, chân đất khác nhau trên địa bàn trước khi được đưa vào cơ cấu trong đề án. Ngoài các giống chủ lực thì các giống có tiềm năng được theo dõi, đánh giá kỹ, đảm báo tính thích ứng, hiệu quả kinh tế được đưa vào khuyến cáo cho các địa phương và người dân xem xét, lựa chọn. Nhưng vụ Xuân năm 2025, qua kết quả điều tra trên đồng ruộng, tổng hợp có 102 giống lúa được người dân sản xuất, trong đó có 33 giống lúa lai, 69 giống lúa thuần so với cơ cấu của đề án là 74 giống lúa (27 giống lúa lai, 47 giống lúa thuần). Như vậy có đến 28 giống sản xuất nằm ngoài các giống cơ cấu, trong đó có nhiều giống bị ảnh hưởng nặng.
Cần tăng cường hơn nữa công tác quản lý, chỉ đạo sản xuất, tuyên truyền, chuyển giao kỹ thuật.
Để tổ chức thắng lợi, trước khi vào vụ sản xuất, Sở Nông nghiệp và Môi trường đều ban hành các đề án sản xuất. Sau khi ban hành đề án, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh ban hành các Chỉ thị về tăng cường công tác chỉ đạo sản xuất trồng trọt của từng vụ. Đồng thời trực tiếp ban hành Quyết định thành lập các đoàn công tác chỉ đạo sản xuất cũng như các văn bản hướng dẫn chỉ đạo sản xuất và phòng trừ sâu bệnh, gửi Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, thị xã để phối hợp chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện.
Mặc dù đất đai đã được Nhà nước giao cho người dân quản lý, sản xuất và tự chịu trách nhiệm về kết quả sản xuất. Sản phẩm làm ra không chỉ để phục vụ gia đình mà còn có vai trò rất quan trọng trong đảm bảo an ninh lương thực cũng như chế biến và xuất khẩu, góp phần ổn định trật tự xã hội. Bà con sản xuất tạo ra nhiều lúa gạo chính là đang góp phần thực hiện công cuộc xây dựng đất nước của Đảng và Nhà nước, đồng thời cũng đang thực hiện trách nhiệm của mình khi Nhà nước giao đất cho mình quản lý, sử dụng. Vì vậy, hãy là người chủ ruộng có trách nhiệm./.
Qua số liệu theo dõi thời tiết và tình hình sinh trưởng của cây lúa trên đồng ruộng, thời điểm lúa làm đòng, trỗ bông của các trà lúa trỗ trước 15/4, nhất là diện tích trỗ trước 10/4 có nhiệt độ trung bình thấp hơn 7 - 10 0C so với yêu cầu nhiệt độ tối ưu, số giờ nắng trung bình trong ngày thấp hơn 4,6 - 5,6 giờ so với yêu cầu của cây lúa, đặc biệt có thời điểm 05 ngày liên tiếp (04 - 08/4/2025) có số giờ nắng bằng 0. Với sự dị thường của thời tiết như nhiệt độ thấp, chênh lệnh nhiệt độ ngày - đêm lớn, nhiệt độ cao - thấp thay đổi nhanh; thời gian, cường độ chiếu sáng thấp, thời gian chiếu sáng ngắn,... đã ảnh hưởng đến sinh trưởng và làm đòng, trổ bông, phơi màu của cây lúa. Hiện tượng thời tiết cực đoan, khác thường trên là một trong những biểu hiện rõ ràng của biến đổi khí hậu, ảnh hưởng đến sản xuất lúa vụ Xuân 2025 tại Nghệ An.
Hiện tượng lúa trỗ không thoát, thoái hóa đầu bông, tỷ lệ lép, không kết hạt vụ Xuân 2025 tại Nghệ An
Sản xuất lúa bà con nông dân cần thay đổi tập quán, đừng từ kinh nghiệmHàng năm, Đề án sản xuất, cơ cấu giống, cơ cấu thời vụ, các giải pháp kỹ thuật.. đều được Sở Nông nghiệp và Môi trường tập trung xây dựng bài bản, khoa học và được thống nhất với các địa phương. Đề án được tổ chức hội thảo lấy ý kiến các địa phương, các viện nghiên cứu, các đơn vị chuyên môn liên quan trước khi ban hành, tổ chức thực hiện. Thực tiễn đã chứng minh kết quả liên tục trong nhiều năm vụ Xuân đều được mùa đã khẳng định tính khoa học và chính xác của đề án. Nhất là khung thời vụ sản xuất lúa Xuân được xây dựng dựa trên tổng kết thực tiễn, kinh nghiệm sản xuất nhiều năm và thể hiện được tính khoa học phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng đặc điểm sản xuất của tỉnh. Tuy nhiên, bà con nông dân ở nhiều nơi vẫn duy trì tập quán gieo cấy sớm, không tuân thủ lịch thời vụ, không tuân thủ cơ cấu giống của địa phương nên trổ bông sớm và gặp thời tiết bất lợi.
Cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Nghệ An tập huấn kỹ thuật sản xuất lúa vụ xuân năm 2025 cho bà con nông dân
Có thể khẳng định rằng, gắn bó với cây lúa, sống với cây lúa, buồn vui với cây lúa, kinh nghiệm sản xuất lúa… thì không ai có thể bằng các bác nông dân. Tuy nhiên, thời tiết khí hậu ngày nay đã khác hẳn hoàn toàn so với trước đây, do đó những kinh nghiệm sản xuất lúa được đúc rút từ xa xưa của cha ông mặc dù rất quý báu nhưng có những kinh nghiệm ngày nay không còn phù hợp nữa. Nhất là khoa học công nghệ ngày càng phát triển, các biện pháp kỹ thuật đưa ra đã được nghiên cứu, phân tích, thử nghiệm trong sản xuất qua các mùa vụ, trên các vùng khác nhau, có số liệu chứng minh tính hiệu quả, tỉnh phù hợp, tính thích nghi… Vì vậy, bà con nông dân chúng ta cần phải thay đổi tư duy, sản xuất lúa cần thay đổi tập quán, đừng nên bảo thủ là có kinh nghiệm nữa, mà cần ứng dụng tiến bộ kỹ thuật mới, nhất là trong tình hình biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp và khó lường thì càng phải tuân thủ quy trình kỹ thuật một cách nghiêm ngặt để sản xuất lúa thích ứng với biến đổi khí hậu.Bà con nông dân hãy là người tiêu dùng thông minh
Các giống lúa cơ cấu sản xuất chủ lực trong Đề án sản xuất của tỉnh, huyện đã được theo dõi, đánh giá trong thực tế qua nhiều vụ sản xuất, tại nhiều vùng, chân đất khác nhau trên địa bàn trước khi được đưa vào cơ cấu trong đề án. Ngoài các giống chủ lực thì các giống có tiềm năng được theo dõi, đánh giá kỹ, đảm báo tính thích ứng, hiệu quả kinh tế được đưa vào khuyến cáo cho các địa phương và người dân xem xét, lựa chọn. Nhưng vụ Xuân năm 2025, qua kết quả điều tra trên đồng ruộng, tổng hợp có 102 giống lúa được người dân sản xuất, trong đó có 33 giống lúa lai, 69 giống lúa thuần so với cơ cấu của đề án là 74 giống lúa (27 giống lúa lai, 47 giống lúa thuần). Như vậy có đến 28 giống sản xuất nằm ngoài các giống cơ cấu, trong đó có nhiều giống bị ảnh hưởng nặng.
Cán bộ kỹ thuật trung tâm Khyến nông tỉnh Nghệ An cùng nông dân thực hành thăm đồng, phát hiện thiên địch, sâu, bệnh trên cây lúa vụ Xuân 2025
Trong quá trình sản xuất lúa, nhiều bà con nông dân mua giống lúa theo nhà bên cạnh, hoặc mua theo tư vấn của người bán hàng, không căn cứ vào nhu cầu sản xuất của gia đình, điều kiện sản xuất thực tế ruộng đồng, tưới tiêu, mùa vụ và sự chỉ đạo của chính quyền địa phương. Vì vậy, một thực trạng là trên cùng một cánh đồng có nhiều loại giống, thời gian sinh trưởng khác nhau, thời gian chín khác nhau, nhưng phải gặt cùng một thời điểm nên ảnh hưởng đến năng suất. Đặc biệt là mua thuốc bảo vệ thực vật, mặc dù được tập huấn, tuyên truyền, nhưng bà con không để ý nên mua thuốc không đúng loại dẫn đến hiệu quả sử dụng không cao ảnh hưởng đến thiên địch, môi trường, sức khoẻ. Do đó, khi mua giống, vật tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật…, bà con phải có hiểu biết về loại đó, sử dụng như thế nào… để mua đúng và sử dụng đúng, mua tại những cơ sở có uy tín, chất lượng, mua giống lúa nằm trong đề án sản xuất của tỉnh và huyện. Bà con cần phải cố gắng học tập để có kiến thức và kỹ năng nhằm đưa ra các quyết định cho phù hợp với nhu cầu, thực tế sản xuất, cũng như biết cách bảo vệ quyền lợi của mình, trở thành một người tiêu dùng thông minh.Cần tăng cường hơn nữa công tác quản lý, chỉ đạo sản xuất, tuyên truyền, chuyển giao kỹ thuật.
Để tổ chức thắng lợi, trước khi vào vụ sản xuất, Sở Nông nghiệp và Môi trường đều ban hành các đề án sản xuất. Sau khi ban hành đề án, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh ban hành các Chỉ thị về tăng cường công tác chỉ đạo sản xuất trồng trọt của từng vụ. Đồng thời trực tiếp ban hành Quyết định thành lập các đoàn công tác chỉ đạo sản xuất cũng như các văn bản hướng dẫn chỉ đạo sản xuất và phòng trừ sâu bệnh, gửi Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, thị xã để phối hợp chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện.
Đoàn chỉ đạo sản xuất của Sở Nông nghiệp và Môi trường kiểm tra đồng ruộng vụ Xuân 2025 tại huyện Yên Thành
Bên cạnh đó, công tác tập huấn, tuyên truyền kỹ thuật sản xuất luôn luôn được chú trọng. Đến nay, đa số hộ nông dân sản xuất lúa trên địa bàn tỉnh đều đã trải qua các lớp tập huấn hướng dẫn kỹ thuật, sản xuất, phòng trừ sâu bệnh. Trong những năm qua, nhiều mô hình trình diễn giống, mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong canh tác lúa như 3 giảm, 3 tăng, SRI, IPM, mô hình canh tác thích ứng biến đổi khí hậu, mô hình cánh đồng lớn, ... được xây dựng, triển khai ở hầu khắp các địa phương và thường xuyên được tuyên truyền rộng rãi, qua nhiều kênh khác nhau. Tuy nhiên, từ những bất cập được lặp đi lặp lại trong sản xuất lúa vụ Xuân 2025 và những năm trước đây, có thể thấy rằng công tác quản lý, chỉ đạo, tuyên truyền,… cần phải tăng cường hơn nữa. Đặc biệt, cần phải tập huấn, chuyển giao làm thế nào cho người dân nắm vững được quy trình kỹ thuật, hiểu được bản chất của các biện pháp kỹ thuật, không những học được cách làm mà còn phải biết vì sao phải làm như thế. Khi bà con hiểu được bản chất thì mới thực hiện tốt được, nhất là trong tình hình biến đổi khí hậu hiện nay.
Lãnh đạo trung tâm Khuyến nông kiểm tra đồng ruộng vụ xuân 2025 tại huyện Quế Phong
Bà con nông dân hãy là người chủ ruộng có trách nhiệmMặc dù đất đai đã được Nhà nước giao cho người dân quản lý, sản xuất và tự chịu trách nhiệm về kết quả sản xuất. Sản phẩm làm ra không chỉ để phục vụ gia đình mà còn có vai trò rất quan trọng trong đảm bảo an ninh lương thực cũng như chế biến và xuất khẩu, góp phần ổn định trật tự xã hội. Bà con sản xuất tạo ra nhiều lúa gạo chính là đang góp phần thực hiện công cuộc xây dựng đất nước của Đảng và Nhà nước, đồng thời cũng đang thực hiện trách nhiệm của mình khi Nhà nước giao đất cho mình quản lý, sử dụng. Vì vậy, hãy là người chủ ruộng có trách nhiệm./.
Nguyễn Hồng Giang - Trung tâm KN - Nguồn TSKN
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Văn bản mới
Tin nổi bật
-
Một số vấn đề trong sản xuất lúa vụ Xuân năm 2025 tại Nghệ An
-
Để các mô hình nuôi tôm công nghệ cao ở Nghệ An hiệu quả và bền vững
-
Hội thảo Giải pháp phát huy tiềm năng, giá trị của hoa cảnh, cây cảnh, thực hiện mục tiêu phát triển xanh, bền vững tại địa phương
-
Tp Vinh: Hiệu quả mô hình nuôi ếch Thái Lan thương phẩm trong lồng
-
Hiệu quả mô hình nuôi hươu sao lấy nhung và hươu sao giống
-
Hiệu quả từ trồng rau an toàn trong nhà màng
-
Hội thảo Dự án “Tưới ngập khô xen kẽ - Giải pháp phát thải khí nhà kính trong canh tác lúa bền vững tại Nghệ An”
-
Đảng uỷ Sở Nông nghiệp và Môi trường: Hội nghị tổng kết và tuyên dương các tập thể và cá nhân điển hình học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh
-
Thơ: Nghề ta yêu
-
Thành phố Vinh: Phát triển các mô hình nông nghiệp giữa lòng đô thị
Thư viện ảnh
