Thứ tư, 10/09/2025, 03:53

Sản xuất vụ đông năm nay nên tập trung gieo trồng nhiều cây gì

Thứ ba - 09/09/2025 22:54 10 0

Sản xuất vụ đông ở Nghệ An vốn dĩ đã khó khăn, vụ đông năm nay dự báo còn khó khăn hơn nhiều, do diễn biến của thời tiết mùa mưa bão năm nay có thể có lượng mưa nhiều hơn 15 - 20% so với cùng kỳ, số cơn bão và áp thấp nhiệt đới cũng nhiều hơn.

Năm nay mới cuối tháng 8, đầu mùa mưa bão đã có tới 6 cơn bão ảnh hưởng đến nước ta. Trong đó, cơn bão số 3 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Quảng Ninh, Hải Phòng. Cơn bão số 5 đổ bộ vào nam Nghệ An, bắc Hà Tĩnh vào chiều tối ngày 25/8 vừa qua. Với cấp gió 13, 14 giật cấp 16, 17 gây mưa to, gió bão mạnh làm ngập úng nhiều nơi trong tỉnh. Từ đó, sản xuất vụ đông năm nay chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức khó lường. Nếu gieo trồng sớm dễ gặp mưa, bão, như trường hợp ở xã Minh Châu hiện nay. Sau khi gặt xong lúa hè thu trên một số diện tích trước ngày 20/8, bà con nông dân xã Minh Châu tranh thủ làm đất gieo trồng 15ha dưa chuột. Chiều tối ngày 25/8 vừa qua bão số 5 đổ bộ vào tỉnh ta, gây gió cực mạnh, kèm theo mưa rất to, làm hư hỏng toàn bộ diện tích 15 ha dưa chuột mới gieo trồng. Nếu gieo trồng muộn sẽ ảnh hưởng tới thời vụ cây trồng vụ xuân nối tiếp sau đó.
Sản xuất vụ đông năm nay dù đã có Đề án của Sở Nông nghiệp và Môi trường được triển khai đến tận các xã, phường. Nhưng, các địa phương cũng cần tính toán kỹ trên cơ sở căn cứ vào các yếu tố sau đây để gieo trồng cây gì là phù hợp nhất.
Một: Do ảnh hưởng của thời tiết gây ra (mưa, gió, bão...) nên quỹ thời gian còn lại từ gieo trồng đến thu hoạch có giới hạn, không thể kéo dài.
Hai: Gieo trồng cây gì nhiều hay ít tùy theo khả năng của mỗi địa phương. Nhưng nên gieo trồng những cây trồng ngắn và ngày thị trường có nhu cầu để dễ tiêu thụ, không phải cứ sản xuất ra để bán cái mình có, mà phải sản xuất để bán cái thị trường cần. Thực hiện được như vậy sẽ tránh được tình trạng dư thừa, khó bán, thua lỗ...
Từ những vấn đề nói trên, sản xuất vụ đông năm nay cần tập trung thực hiện tốt một số giải pháp sau đây:
Thứ nhất: Diện tích sản xuất vụ đông cần được quy hoạch cụ thể thành vùng tập trung ở những cánh đồng có địa hình cao, ít bị ngập úng khi có mưa to và phải có hệ thống mương máng tiêu thoát nước nhanh, kịp thời.
Thứ hai: Không sản xuất phân tán, nhỏ lẻ, manh mún; không sản xuất chạy theo phong trào; không sản xuất chạy theo giá cả, sản xuất cây gì nhiều hay ít tùy theo nhu cầu thị trường cần và khả năng của địa phương.
Thứ ba: Sản xuất vụ đông năm nay ngay sau khi triển khai Đề án sản xuất đã gặp khó khăn lớn, bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào Nghệ An từ chiều tối ngày 25/8 vừa qua, gây mưa to, gió mạnh, ngập úng nặng ở hầu hết các địa phương trong tỉnh. Khả năng còn nhiều đợt mưa, bão tiếp tục xuất hiện trong thời gian tới. Vì vậy, vụ đông năm nay nên gieo trồng các loại cây rau, củ, quả ngắn ngày được người tiêu dùng ưa chuộng, có thị trường tiêu thụ rộng (bao gồm thị trường tự do, các nhà máy chế biến, các doanh nghiệp kinh doanh và cả xuất khẩu...), như một số tỉnh đang làm hiện nay, điển hình như: tỉnh Hải Dương cũ cây chủ lực trong vụ đông là khoai tây và cà rốt để tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Tỉnh Thái Bình cũ chủ yếu trồng khoai tây trên đất 2 lứa có liên kết với các doanh nghiệp trong và ngoài nước để bao tiêu sản phẩm.
Cây trồng vụ đông ở Nghệ An phong phú, đa dạng. Nhưng, ngoài các cây rau, củ, quả đang trồng phổ biến hiện nay, cần phát triển mạnh các cây vừa có lợi thế ở Nghệ An, vừa có thị trường tiêu thụ dễ dàng, đem lại giá trị kinh tế cao, đó là các cây: khoai lang, khoai tây, lạc, ngô sinh khối. Xét về hiệu quả kinh tế cả 4 cây trồng nói trên, khoai lang là cây trồng đa giá trị, luộc chín để ăn, cắt lát phơi khô dự trữ, dây lá chăn nuôi gia súc, giá củ khoai lang tươi hiện nay trên thị trường từ 18 - 20 ngàn đồng/kg. Khoai lang hiện nay là một trong những mặt hàng xuất khẩu lớn của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc, Nhật, Hàn Quốc... Trung bình 1 ha khoai lang vụ đông có thể cho năng suất từ 75 - 80 tạ củ/ha, bán với giá hiện nay cho thu nhập không dưới 130 triệu đồng/ha. Đặc biệt cây khoai tây thời gian từ trồng đến thu hoạch chỉ có 90 ngày, năng suất đạt từ 200 - 210 tạ/ha, thị trường tiêu thụ rộng, giá bán từ 8 - 9 ngàn đồng/kg củ, sản phẩm khoai tây ở Nghệ An mấy vụ đông vừa qua được Công ty Oryon Hàn Quốc ký hợp đồng bao tiêu hết. Với giá bán nói trên, 1 ha khoai tây vụ đông có thể cho thu nhập 145 - 150 triệu đồng/ha. Nếu gieo trồng lạc như một số xã Diễn Thịnh, Diễn Thành, Diễn Phong, Diễn Mỹ... ở huyện Diễn Châu cũ cũng cho thu nhập 90 - 93 triệu đồng/ha. Nếu gieo trồng ngô sinh khối bán làm thức ăn xanh cho Tập đoàn bò sữa TH đang có nhu cầu lớn hiện nay cũng cho thu nhập từ 31 - 32 triệu đồng/ha trong thời gian từ gieo trồng đến thu hoạch khoảng 65 - 70 ngày.
Thứ tư: Để gieo trồng cây vụ đông kịp thời vụ, ít bị hư hỏng sau khi mới gieo trồng xong do mưa to, gió lớn, các địa phương nên khuyến khích và chỉ đạo bà con nông dân ươm cây giống trong vườn nhà, trong sân, ngoài đồng có mái che để gieo rau cải, su hào, cải bắp, bầu bí, cà chua làm ngô bầu, gieo ngô trên nền đất cứng sau 12 - 15 ngày đem ra ruộng để trồng. Riêng khoai lang có thể trồng khi đất còn ướt, sau đó đất khô ráo tiến hành cày xả luống, bón phân thúc, vun cao luống.
Thứ năm: Mỗi phường, xã cần có một ban chỉ đạo sản xuất vụ đông do đồng chí phó chủ tịch phụ trách kinh tế làm trưởng ban. Ban có nhiệm vụ chỉ đạo thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch sản xuất vụ đông của phường, xã đề ra. Đồng thời tìm kiếm đầu ra để bao tiêu sản phẩm cho dân thông qua liên kết với các doanh nghiệp trong tỉnh, trong nước hoặc xuất khẩu... Kinh nghiệm hoạt động của nhiều ban chỉ đạo sản xuất vụ đông thành công cho thấy, phải có sự phân công cụ thể, rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, rõ hiệu quả (trừ trường hợp gặp thiên tai bất khả kháng).

Doãn Trí Tuệ