Hiệu quả mô hình nuôi ngỗng xám thương phẩm an toàn sinh học tại xã Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An
Thứ ba - 30/09/2025 21:19290
Xã Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An sau sáp nhập đơn vị hành chính có diện tích tự nhiên 40,55 km2, dân số trên 73.585 người, theo Nghị Quyết của Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025-2030 phấn đấu tốc độ tăng trưởng giá trị sản phẩm trên địa bàn bình quân ước đạt 12-13%, phấn đấu đến năm 2030, tổng đàn trâu trên 700 con, đàn bò trên 2.000 con, đàn lợn trên 7.000 con, đàn gia cầm trên 700.000 con. Trong đó chăn nuôi phát triển theo hướng an toàn sinh học kết hợp với ứng dụng công nghệ cao đang được địa phương quan tâm, áp dụng nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và giảm thiểu rủi ro dịch bệnh.
Năm 2025, sử dụng nguồn kinh phí đặc thù của đơn vị, Trạm Dịch vụ nông nghiệp Quỳnh Lưu đã triển khai mô hình “Chăn nuôi ngỗng xám thương phẩm an toàn sinh học tại xã Quỳnh Lưu (địa bàn xã Quỳnh Diễn cũ) ”. Mô hình được thực hiện tại 4 hộ chăn nuôi ở các xóm thuộc địa bàn xã Quỳnh Diễn (cũ), mỗi hộ nuôi từ 30 - 40 con ngỗng xám thương phẩm. Các hộ tham gia được hỗ trợ 50% con giống và thức ăn, đồng thời được cán bộ kỹ thuật của Trạm hướng dẫn chi tiết về quy trình chăm sóc, nuôi dưỡng và phòng bệnh theo tiêu chuẩn an toàn sinh học. Giống ngỗng xám là giống vật nuôi đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) công nhận là giống vật nuôi mới theo Quyết định số 360/QĐ-CN-GSN, đàn giống gốc hiện đang được Trung tâm nghiên cứu vịt Đại Xuyên (thuộc Viện Chăn nuôi) chọn tạo từ đàn ngỗng nhập ngoại, chọn lọc qua nhiều thế hệ thành 2 dòng: dòng trống (năng suất thịt) và dòng mái (năng suất trứng).
Giống ngỗng xám 1 ngày tuổi và thời điểm 1 tuần tuổi Ngỗng con phải được nuôi úm trong điều kiện nhiệt độ thích hợp theo từng tuần tuổi: tuần 1 (32–35°C), tuần 2 (27–29°C), tuần 3 (25–27°C), tuần 4 (23–25°C). Thức ăn sử dụng cho ngỗng được phối trộn hợp lý, trong đó thức ăn xanh (cỏ, bèo, rau muống… sẵn có tại địa phương) chiếm 30–40% khẩu phần, thức ăn tinh (ngô, thóc, cám, đậu tương…) chiếm 60–70%. Sau 15 ngày tuổi, ngỗng con được chăn thả ngoài bãi cỏ non, buổi trưa lùa vào nơi râm mát, tránh nắng gắt. Tại điểm thực hiện mô hình ở xã Quỳnh Lưu, sau hơn 4 tháng nuôi, tỷ lệ sống của đàn ngỗng đạt trên 90%, trọng lượng xuất bán trung bình từ 4,5–5,5 kg/con. Với giá bán dao động từ 120.000–130.000 đồng/kg, mỗi hộ thu lãi từ 4–6 triệu đồng/lứa, chưa kể lợi ích từ tận dụng nguồn thức ăn xanh sẵn có tại địa phương làm giảm ô nhiễm môi trường như lục bình (bèo tây) làm ách tắc dòng chảy trên các kênh ở địa phương. Đàn ngỗng xám hộ anh Lê Toàn Thắng thời điểm 4 tháng tuổi. Anh Lê Toàn Thắng (hộ tham gia mô hình) chia sẻ kinh nghiệm: “ Gia đình tôi chăn nuôi ngỗng nhiều năm rồi nhưng tôi chỉ sử dụng giống ngỗng cỏ ở địa phương, chăn nuôi ngỗng không khó nhưng người nuôi phải biết cách úm ngỗng, giai đoạn ngỗng mới nở (khoảng 3 ngày đầu) thì chỉ cho ngỗng ăn rau diếp (rau xà lách) thái nhỏ, không cho ngỗng mới nở sử dụng thức ăn có đạm cao sẽ làm ảnh hưởng đến hệ tiêu hoá của ngỗng và ảnh hưởng đến sự phát triển của ngỗng sau này. Ngoài ra, trong quá trình nuôi cũng phải chủ động phòng một số bệnh cho ngỗng”. Theo anh Lê Văn Long - cán bộ phụ trách lĩnh vực trồng trọt &BVTV và Khuyến nông địa phương cho biết “Chăn nuôi ngỗng đã tồn tại và phát triển tại địa bàn xã Quỳnh Diễn (cũ) từ lâu nhưng bà con đa phần sử dụng giống ngỗng cỏ nên thời gian nuôi thường dài hơn, năng suất, hiệu quả kinh tế thường không cao, trọng lượng xuất chuồng thấp hơn nhiều so với giống ngỗng xám”. Trong thực tế ngỗng là đối tượng có khả năng sử dụng thức ăn thô xanh rất tốt, giai đoạn trưởng thành ngỗng có thể sử dụng khoảng 40% thức ăn thô xanh trong khẩu phần ăn hàng ngày. Ngỗng cũng có thể lây một số bệnh từ vịt, ngan như bệnh dịch tả vịt, viêm gan siêu virus, cúm gia cầm,… Để đạt được hiệu quả trong chăn nuôi bà con cần áp dụng đồng bộ các biện pháp: Sử dụng con giống có chất lượng, áp dụng quy trình chăn nuôi an toàn sinh học và kiểm soát tốt dịch bệnh. Hiện nay thị trường tiêu thụ các đối tượng trên trong vùng tương đối dễ. Các hộ chủ yếu cung ứng cho địa bàn các xã cũ trước đây nhưng cung không đủ nhu cầu của người dân. Bên cạnh đó còn có các nhà hàng đặt mua sản phẩm nhưng không đủ cung ứng vì qui mô chăn nuôi các hộ và trong điều kiện kinh phí hạn hẹp của mô hình thì số lượng sản phẩm cung ứng ra thị trường chưa được nhiều. Để phát triển thị trường trong thời gian tới cần có sự hỗ trợ các cơ quan: Trung tâm Khuyến nông tỉnh, UBND xã và sự mạng dạn đầu tư mở rộng quy mô chăn nuôi của các hộ. Qua đánh giá kết quả thực tế tại điểm thực hiện mô hình cho thấy, mô hình chăn nuôi ngỗng xám thương phẩm theo hướng an toàn sinh học tại xã Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn góp phần nâng cao nhận thức của người dân về sử dụng các đối tượng giống mới có năng suất cao, đồng thời áp dụng qui trình chăn nuôi an toàn sinh học, bảo vệ môi trường. Đây là cơ sở quan trọng để các địa phương tiếp tục vận động, hỗ trợ bà con nhân rộng mô hình, đưa giống ngỗng xám trở thành đối tượng chăn nuôi chính, đa dạng hóa đối tượng vật nuôi, đáp ứng nhu cầu thị trường và nâng cao thu nhập.
Bùi Đức Thành – Trạm Dịch vụ nông nghiệp Quỳnh Lưu - nguồn TSKN