 |
 |
|
|
Thứ sáu, 31/10/2025, 03:25
Hiệu quả từ mô hình nuôi nhím
Trong những năm gần đây, cùng với việc chuyển đổi cơ cấu vật nuôi, nhiều nông hộ ở xã Đại Đồng đã tìm ra hướng đi mới, mang lại hiệu quả kinh tế cao và bền vững. Tiêu biểu là mô hình nuôi nhím thương phẩm và sinh sản của gia đình ông Nguyễn Tiến Ái, khối 5A, một trong những hộ chăn nuôi nhím lớn của xã.
Nhím là loài động vật gặm nhấm, có kích thước trung bình, trọng lượng trưởng thành từ 10 – 20 kg/con. Toàn thân phủ nhiều lông cứng và gai nhọn, có tác dụng tự vệ. Nhím có sức đề kháng tốt, ít mắc bệnh, tuổi thọ trung bình từ 15 – 20 năm.
Bắt đầu nuôi nhím từ năm 2009, ban đầu gia đình chỉ thử nghiệm với số lượng nhỏ. Thấy loài vật này dễ nuôi, ít dịch bệnh, thức ăn chủ yếu từ rau củ, thân ngô, sắn… có sẵn tại địa phương, ông mạnh dạn mở rộng quy mô. Đến nay, gia đình ông đã phát triển đàn nhím lên hơn 300 con nhím thương phẩm và 150 con nhím sinh sản trên diện tích 500 m² trở thành điển hình trong phát triển kinh tế của xã Đại Đồng. Do nhím là loài động vật hoang dã nên khi xác định chăn nuôi ông đã xin cấp giấy phép chăn nuôi động vật hoang dã của Chi cục Kiểm Lâm.
Kỹ thuật nuôi được áp dụng: Để đàn nhím sinh trưởng và phát triển tốt, gia đình ông rất chú trọng khâu chuồng trại và vệ sinh. Chuồng nuôi được xây bằng gạch kiên cố, cao ráo, thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông; nền lát xi măng nhẵn, dễ vệ sinh, có rãnh thoát nước để đảm bảo khô ráo, sạch sẽ. Mỗi ô chuồng rộng từ 1,5 – 2 m², nuôi từ 2 – 3 con tùy lứa tuổi. Hàng ngày, thường xuyên dọn dẹp phân và thay chất độn nền để hạn chế mùi hôi, ngăn ngừa dịch bệnh. Nhờ vậy, đàn nhím khỏe mạnh, ít khi bị bệnh đường ruột hay ký sinh trùng. Về giống nuôi, gia đình đã chủ động tự sản xuất giống. Về chăm sóc và nuôi dưỡng, nguồn thức ăn chủ yếu là rau củ, thân ngô, mía, sắn… được tận dụng từ sản xuất nông nghiệp tại địa phương. Mỗi con trưởng thành tiêu thụ trung bình 0,7 – 1 kg rau củ tươi kết hợp với 0,2 – 0,3 kg thức ăn tinh (ngô hạt, khoai, sắn khô) mỗi ngày, khẩu phần tăng dần theo trọng lượng và giai đoạn vỗ béo. Nhím giống và nhím sinh sản: Ngoài khẩu phần tương tự nhím thương phẩm, giai đoạn mang thai và nuôi con, nhím cái được tăng cường thêm 0,1 – 0,2 kg thức ăn tinh/ngày để đảm bảo sức khỏe, đủ sữa cho con. Nhím con sau cai sữa: Ăn khoảng 0,2 – 0,3 kg rau củ và phụ phẩm mỗi ngày, thức ăn được thái nhỏ, mềm để dễ tiêu hóa. Nhím ăn về chiều tối là chủ yếu, nên thức ăn thường được cho 2 bữa sáng – chiều; Chuồng nuôi luôn có máng nước sạch để nhím uống tự do.
Đối với nhím sinh sản, gia đình ông lựa chọn những con giống khỏe mạnh, đồng đều, cho phối giống đúng thời kỳ, ghi chép thời gian mang thai để tiện theo dõi. Khi nhím cái gần đến ngày sinh, bố trí ô chuồng yên tĩnh, ít ánh sáng, giúp con vật sinh sản an toàn. Nhím bắt đầu thành thục sinh dục khi được 10 – 12 tháng tuổi, trọng lượng 8 – 10 kg/con. Thời gian mang thai khoảng 90 – 100 ngày, mỗi lứa đẻ 1 – 4 con. Nhím mẹ nuôi con bằng sữa trong vòng 1,5 – 2 tháng, sau đó tách đàn, chăm sóc riêng để phát triển thành giống thương phẩm hoặc bán cho người chăn nuôi khác làm nhím giống. Với nhím thương phẩm, chú trọng khâu vỗ béo, tăng cường khẩu phần thức ăn tinh và rau củ tươi để nhím tăng trọng nhanh, đảm bảo chất lượng thịt thơm ngon.
Chia sẻ thêm về kinh nghiệm, ông Ái cho biết: “Nuôi nhím quan trọng nhất là chuồng trại phải sạch sẽ, khô ráo. Nếu để ẩm ướt, phân tồn đọng lâu ngày thì dễ phát sinh bệnh, nhím kém ăn và chậm lớn. Về thức ăn, bà con có thể tận dụng rau củ, thân ngô, mía, khoai sắn ở địa phương, vừa tiết kiệm vừa đảm bảo dinh dưỡng. Nhím ít bệnh, nhưng phải theo dõi kỹ giai đoạn sinh sản, nhất là khi nhím mẹ gần đẻ thì nên tách riêng để tránh bị động. Tôi thấy nuôi nhím không quá vất vả, mà hiệu quả kinh tế lại cao, đầu ra cũng khá ổn định, đặc biệt là nhím giống.”
Hiệu quả kinh tế:
Đối với nhím thương phẩm, sau 13 – 15 tháng nuôi, mỗi con đạt trọng lượng từ 10 – 14 kg, giá bán dao động 250.000 – 300.000 đồng/kg, tương đương khoảng 3 – 4 triệu đồng/con. Đối với nhím giống, sau khi tách mẹ khoảng 2 tháng tuổi, mỗi cặp nhím con được bán với giá 3 – 5 triệu đồng/cặp; nhím giống trưởng thành có giá từ 7 – 10 triệu đồng/cặp tùy kích cỡ và chất lượng. Đây là nguồn thu chính của gia đình. Hiện nay, mỗi năm gia đình cung cấp ra thị trường khoảng 150 – 200 con nhím giống và 50 – 60 con nhím thương phẩm, sau khi trừ chi phí thức ăn, chuồng trại và công chăm sóc, lợi nhuận đạt khoảng 400 – 450 triệu đồng/năm.
Bắt đầu nuôi nhím từ năm 2009, ban đầu gia đình chỉ thử nghiệm với số lượng nhỏ. Thấy loài vật này dễ nuôi, ít dịch bệnh, thức ăn chủ yếu từ rau củ, thân ngô, sắn… có sẵn tại địa phương, ông mạnh dạn mở rộng quy mô. Đến nay, gia đình ông đã phát triển đàn nhím lên hơn 300 con nhím thương phẩm và 150 con nhím sinh sản trên diện tích 500 m² trở thành điển hình trong phát triển kinh tế của xã Đại Đồng. Do nhím là loài động vật hoang dã nên khi xác định chăn nuôi ông đã xin cấp giấy phép chăn nuôi động vật hoang dã của Chi cục Kiểm Lâm.
Kỹ thuật nuôi được áp dụng: Để đàn nhím sinh trưởng và phát triển tốt, gia đình ông rất chú trọng khâu chuồng trại và vệ sinh. Chuồng nuôi được xây bằng gạch kiên cố, cao ráo, thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông; nền lát xi măng nhẵn, dễ vệ sinh, có rãnh thoát nước để đảm bảo khô ráo, sạch sẽ. Mỗi ô chuồng rộng từ 1,5 – 2 m², nuôi từ 2 – 3 con tùy lứa tuổi. Hàng ngày, thường xuyên dọn dẹp phân và thay chất độn nền để hạn chế mùi hôi, ngăn ngừa dịch bệnh. Nhờ vậy, đàn nhím khỏe mạnh, ít khi bị bệnh đường ruột hay ký sinh trùng. Về giống nuôi, gia đình đã chủ động tự sản xuất giống. Về chăm sóc và nuôi dưỡng, nguồn thức ăn chủ yếu là rau củ, thân ngô, mía, sắn… được tận dụng từ sản xuất nông nghiệp tại địa phương. Mỗi con trưởng thành tiêu thụ trung bình 0,7 – 1 kg rau củ tươi kết hợp với 0,2 – 0,3 kg thức ăn tinh (ngô hạt, khoai, sắn khô) mỗi ngày, khẩu phần tăng dần theo trọng lượng và giai đoạn vỗ béo. Nhím giống và nhím sinh sản: Ngoài khẩu phần tương tự nhím thương phẩm, giai đoạn mang thai và nuôi con, nhím cái được tăng cường thêm 0,1 – 0,2 kg thức ăn tinh/ngày để đảm bảo sức khỏe, đủ sữa cho con. Nhím con sau cai sữa: Ăn khoảng 0,2 – 0,3 kg rau củ và phụ phẩm mỗi ngày, thức ăn được thái nhỏ, mềm để dễ tiêu hóa. Nhím ăn về chiều tối là chủ yếu, nên thức ăn thường được cho 2 bữa sáng – chiều; Chuồng nuôi luôn có máng nước sạch để nhím uống tự do.
Đối với nhím sinh sản, gia đình ông lựa chọn những con giống khỏe mạnh, đồng đều, cho phối giống đúng thời kỳ, ghi chép thời gian mang thai để tiện theo dõi. Khi nhím cái gần đến ngày sinh, bố trí ô chuồng yên tĩnh, ít ánh sáng, giúp con vật sinh sản an toàn. Nhím bắt đầu thành thục sinh dục khi được 10 – 12 tháng tuổi, trọng lượng 8 – 10 kg/con. Thời gian mang thai khoảng 90 – 100 ngày, mỗi lứa đẻ 1 – 4 con. Nhím mẹ nuôi con bằng sữa trong vòng 1,5 – 2 tháng, sau đó tách đàn, chăm sóc riêng để phát triển thành giống thương phẩm hoặc bán cho người chăn nuôi khác làm nhím giống. Với nhím thương phẩm, chú trọng khâu vỗ béo, tăng cường khẩu phần thức ăn tinh và rau củ tươi để nhím tăng trọng nhanh, đảm bảo chất lượng thịt thơm ngon.
Chia sẻ thêm về kinh nghiệm, ông Ái cho biết: “Nuôi nhím quan trọng nhất là chuồng trại phải sạch sẽ, khô ráo. Nếu để ẩm ướt, phân tồn đọng lâu ngày thì dễ phát sinh bệnh, nhím kém ăn và chậm lớn. Về thức ăn, bà con có thể tận dụng rau củ, thân ngô, mía, khoai sắn ở địa phương, vừa tiết kiệm vừa đảm bảo dinh dưỡng. Nhím ít bệnh, nhưng phải theo dõi kỹ giai đoạn sinh sản, nhất là khi nhím mẹ gần đẻ thì nên tách riêng để tránh bị động. Tôi thấy nuôi nhím không quá vất vả, mà hiệu quả kinh tế lại cao, đầu ra cũng khá ổn định, đặc biệt là nhím giống.”
Chuồng nuôi được xây bằng gạch kiên cố, cao ráo, thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông
Hiệu quả kinh tế:
Đối với nhím thương phẩm, sau 13 – 15 tháng nuôi, mỗi con đạt trọng lượng từ 10 – 14 kg, giá bán dao động 250.000 – 300.000 đồng/kg, tương đương khoảng 3 – 4 triệu đồng/con. Đối với nhím giống, sau khi tách mẹ khoảng 2 tháng tuổi, mỗi cặp nhím con được bán với giá 3 – 5 triệu đồng/cặp; nhím giống trưởng thành có giá từ 7 – 10 triệu đồng/cặp tùy kích cỡ và chất lượng. Đây là nguồn thu chính của gia đình. Hiện nay, mỗi năm gia đình cung cấp ra thị trường khoảng 150 – 200 con nhím giống và 50 – 60 con nhím thương phẩm, sau khi trừ chi phí thức ăn, chuồng trại và công chăm sóc, lợi nhuận đạt khoảng 400 – 450 triệu đồng/năm.
Nhím đạt trọng lượng được bác Ái xuất chuồng
Đánh giá về mô hình chăn nuôi của gia đình Bác Ái, ông Tưởng Đăng Hào, Phó Chủ tịch UBND xã Đại Đồng cho biết: “Mô hình nuôi nhím của gia đình Bác Ái là một trong những mô hình chăn nuôi mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt trên địa bàn xã. Không chỉ giúp gia đình nâng cao thu nhập, mô hình này còn mở ra hướng đi đa dạng hóa vật nuôi cho nhiều hộ dân khác. Đặc biệt, nhím là vật nuôi dễ thích nghi, tận dụng được nguồn thức ăn sẵn có, ít dịch bệnh nên phù hợp với điều kiện của địa phương. Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục khuyến khích, hỗ trợ bà con học hỏi, nhân rộng mô hình, gắn với việc quản lý, đăng ký nuôi nhím theo quy định, đảm bảo phát triển bền vững và có đầu ra ổn định.”
Là mô hình điển hình của xã
Có thể thấy, mô hình nuôi nhím thương phẩm và sinh sản ở xã Đại Đồng nói chung, hộ Bác Ái nói riêng đã khẳng định tính hiệu quả, mở ra hướng phát triển kinh tế mới cho nông dân địa phương. Đây là một trong những mô hình chăn nuôi đặc sản có tiềm năng nhân rộng, góp phần nâng cao thu nhập và xây dựng nền nông nghiệp bền vững./.
Hồ Hiền – Trung tâm khuyến nông - nguồn TSKN
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Văn bản mới
Tin nổi bật
-
Hiệu quả từ mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi
-
Hiệu quả từ mô hình nuôi nhím
-
Một số biện pháp khắc phục vườn cây ăn quả có múi sau mưa lũ
-
Hiệu quả từ mô hình sản xuất sắn giống mới gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm
-
Chuyển đổi số - Đòn bẩy chiến lược nâng cao chất lượng, chế biến và phát triển thị trường nông sản Nghệ An
-
Gương nông dân làm kinh tế giỏi tại xã Đại Huệ, tỉnh Nghệ An
-
Mô hình nuôi gà H’mông thương phẩm an toàn sinh học hướng đi mới tại xã Quỳnh Thắng
-
Tạo động lực phát triển sản xuất nông nghiệp vùng cao xã Na Ngoi
-
Hiệu quả mô hình sản xuất giống cá chim vây vàng (Trachinotus falcatus) quy mô công nghiệp, sạch bệnh phục vụ phát triển bền vững nghề nuôi biển
-
Đoàn công tác của Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam chào xã giao Trung tâm Khuyến nông Nghệ An
Thư viện ảnh
