Trồng cây dược liệu – Con đường thoát nghèo của một xã miền núi vùng Tây Bắc Nghệ An.
Thứ tư - 14/12/2022 23:192.0880
Xã Yên Hợp là một xã thuộc khu vực 135 của huyện miền núi Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An. Ở đây, bà con chủ yếu là sản xuất nông nghiệp nhưng đất đai lại không màu mỡ, phần lớn là đồi sỏi và núi đá, vì vậy đời sống còn nhiều khó khăn.
Bác sỹ Lá Văn Khôi là chàng trai dân tộc Thái sinh năm 1989, xuất thân từ một gia đình nông dân nghèo của xã Yên Hợp. Sau khi tốt nghiệp Học viện Y học cổ truyền Việt Nam, anh đã về làm việc tại bệnh viện Đa khoa Tây Bắc Nghệ An, qua quá trình làm việc, được sự tín nhiệm của bệnh nhân, đồng nghiệp và lãnh đạo hiện nay anh đang giữ chức vụ Trưởng khoa Đông y của bệnh viện.Cũng như nhiều thanh niên thế hệ mới, anh luôn trăn trở để tìm cách về giúp đỡ người thân, người dân trong xóm, xã phát triển kinh tế và góp phần xây dựng quê hương thoát nghèo. Bằng sự hiểu biết của mình về dược liệu, cũng như các loại thuốc đông y, và kinh nghiệm sau nhiều lần đi học hỏi thực tế tại các địa phương trong và ngoài tỉnh. Đầu năm 2022, Bác sỹ Khôi cùng với 2 người anh trai của mình thành lập nên Hợp tác xã nông dược Tĩnh Sáng Đường tại xóm Hợp Thành, xã Yên Hợp với hoạt động chính là trồng cây dược liệu và chế biến cây dược liệu đó thành sản phẩm đưa ra thị trường. HTX ra đời được tổ chức sản xuất theo mô hình liên kết chuỗi: từ người dân trồng cây dược liệu, đến sản xuất chế biến thành sản phẩm để đưa ra thị trường.Theo đó, tất cả thành viên đều có đất trồng các loại dược liệu quy mô lớn, đồng thời hợp đồng thu mua nguyên liệu với người dân địa phương. Các thành viên HTX chính là những đầu mối tập hợp, cung cấp nguyên liệu cho công đoạn sản xuất thành phẩm. Khi đi vào hoạt động, HTX đã mời cán bộ kỹ thuật của Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện tư vấn hỗ trợ chọn lựa các loại giống cây dược liệu thích hợp khí hậu, thổ nhưỡng ở địa phương. Đồng thời tiến hành tập huấn kỹ thuật trồng cây và cách chăm sóc theo chuẩn Vietgap cho người dân. Căn cứ vào điều kiện thực tế tại địa phương chủ yếu là đất đồi trồng keo hoặc vùng đất sỏi đá mà bà con vẫn trồng trọt không cho năng suất, HTX đã xây dựng 2 phương án trồng cây cho bà con. Một là trồng các loại cây dược liệu dễ tính, có sức sinh trưởng khoẻ như cây cà gai leo, cây chè dây… ở những vùng đất trống kém màu mỡ, sỏi đá; Hai là chọn các loại cây ưa bóng để trồng xen dưới tán rừng như cây lá khôi, cây bách bộ... Những mảnh đất bạc màu, để hoang đang dần dần được phủ xanh, những gia đình khó khăn nay đã có thu nhập ổn định từ việc trồng và bán cây dược liệu cho HTX. Những gia đình đầu tư trồng keo 5 năm, 7 năm mới có thu nhập thì nay đã có nguồn lấy ngắn nuôi dài từ việc bán lá khôi, bán củ bách bộ…. Tính trung bình thu nhập của các hộ tham gia trồng nguyên liệu cho HTX đạt 5-6 triệu/tháng.
Vườn trồng cây dược liệucủa HTX
Trồng cây bách bộ dưới tán rừng
Sau khi thu mua nguyên liệu tươi từ người dân, HTX tiến hành sản xuất các sản phẩm đông y bổ trợ sức khoẻ dưới sự chỉ đạo của bác sỹ Khôi. Để đảm bảo cho sản phẩm làm ra được chất lượng, đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng, HTXđã đầu tư máy móc trang thiết bị hiện đại bậc nhất trong các HTX nông nghiệp ở Nghệ An hiện nay (máy lọc nước, bể rửa, máy sấy nhiệt, máy sấy lạnh, máy nấu cao, máy nghiền bột, máy khử khuẩn, máy ép màng, đóng nắp...).Công nhân làm việc tại nhà xưởng của HTX đều được trải qua tập huấn về ý thức kỉ luật, cũng như quy trình kỹ thuật. Và công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện nghiêm ngặt, từ khâu trồng và chăm sócnguyên liệu, đến việc sơ chế, sản xuất, đóng gói đưa ra thị trường. Hiện nay, HTX Nông dược Tính Sáng Đường đã có hơn 30 sản phẩm được chế biến từ các cây dược liệu tại địa phương gieo trồng như: Bột rau má sấy lạnh, cao cà gai leo, cao day thìa canh, cao an lạc miên, cao khôi bình vị, trà túi lọc cà gai leo….đang được nhiều người trong và ngoài tỉnh ưa chuộng. Bên cạnh đó, đểcam kết đảm bảo chất lượng sản phẩm và chịu trách nhiệm tới cùng về sản phẩm, HTX đều cóbao bì nhãn mác rõ ràng, cấp mã số, mã vạch tới từng sản phẩm, và đã đạt chứng nhận ISO 22000:2018 về sản xuất kinh doanh nông dược. Dưới sự dẫn dắt của bác sỹ Lá Văn Khôi, thị trường tiêu thụ sản phẩm của HTX tương đối ổn định, đã có mặt tại nhiều tỉnh thành, và HTX đã giải quyết công ăn việc làm cho nhiều người. Kể từ khi thành lập, HTX đã luôn chủ động trong phát triển vùng nguyên liệu, ngày càng có nhiều hộ gia đình tham gia trồng cây dược liệu trên chính vùng đất đồi sỏi đá của gia đình mình. Trồng cây dược liệu là một khái niệm mới đối với bà con nơi đây, ban đầu để bà con yên tâm thì HTX đã đầu tư toàn bộ giống cây, cũng như phân bón và ký hợp đồng cam kết thu mua với người dân. Đến nay, người dân đã hoàn toàn yên tâm mở rộng diện tích gieo trồng, nhờ có HTX mà đời sống của bà con xã nghèo đang dần được cải thiện. Ông Chu Ngọc Tân – PCT.UBND xã Yên Hợp cho biết “Người dân xã Yên Hợp rất cảm ơn HTX Tĩnh Sáng Đường, đã tiên phong, mở ra hướng đi mới hiệu quả cho bà con xã nhà phát triển kinh tế. Chính quyền địa phương sẽ luôn đồng hành cùng bà con và HTX để phát triển hơn nữa mô hình này, một trong những con đường vươn lên sớm đưa xã Yên Hợp thoát khỏi diện khó khăn 135”.
Phương Anh – Trung tâm DVNN huyện Quỳ Hợp - nguồn TSKN