Thứ hai, 16/06/2025, 07:00

Để các mô hình nuôi tôm công nghệ cao ở Nghệ An hiệu quả và bền vững

Chủ nhật - 15/06/2025 21:50 17 0
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, dịch bệnh thủy sản diễn biến phức tạp và yêu cầu ngày càng cao về chất lượng nông sản, nuôi tôm công nghệ cao đang dần trở thành xu thế tất yếu trong phát triển kinh tế nông nghiệp tại Nghệ An. Không chỉ giúp tăng năng suất, kiểm soát môi trường nuôi hiệu quả, mô hình này còn mang lại giá trị kinh tế cao và hướng đến sự phát triển bền vững. Tuy nhiên, để phát huy tối đa tiềm năng, các mô hình nuôi tôm công nghệ cao cần được đầu tư đồng bộ, quản lý chặt chẽ và hỗ trợ kịp thời từ chính quyền, ngành chuyên môn cũng như các chính sách tín dụng phù hợp.
Để các mô hình nuôi tôm công nghệ cao ở Nghệ An hiệu quả và bền vững
 Nuôi tôm công nghệ cao hiệu quả lớn
Giữa tháng 5, chúng tôi đến mô hình tôm công nghệ cao của ông Trần Ngọc Khoa ở xóm Thành Vinh 2, xã Nghi Quang (Nghi Lộc), lúc này vừa hoàn thành thu hoạch vụ nuôi đầu tiên thắng lợi nên ông vui mừng cho biết: Vụ vừa rồi thu hoạch được 1,4 tấn tôm, với giá bình quân 220.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí ông lãi ròng khoảng 300 triệu đồng. Kết hợp với 2 vụ nuôi trước, ông vừa đủ trả 1,5 tỷ đồng khoản nợ vay đầu tư cải tạo lại ao đầm. Trước đó, do nằm vào hành lang đường ven biển cắt qua, khu vực ao nuôi tôm của gia đình được đầu tư theo mô hình công nghệ cao bị ảnh hưởng mất vài năm. Do diện tích nuôi bị thu hẹp và không còn diện tích để mở rộng nên ông quy hoạch 5.000 m2 còn lại để đầu tư nuôi công nghệ cao. Do vốn đầu tư ban đầu lớn nên ông phải mượn hơn 1,5 tỷ đồng và kết hợp với khoản nhà nước hỗ trợ đền bù 730 triệu, thiết kế lại toàn bộ ao đầm, trong 5 lồng mới, có 4 lồng nuôi trong nhà lưới và 1 lồng chuyên ương dèo, mỗi lồng từ 300- 400 m2, tổng cộng 1.200 m2; còn lại hơn 3.500 m2 dùng làm ao lắng lọc, xử lý nước đầu vào. Từ khi nuôi kín trong nhà nên tỷ lệ thành công cao hơn do chủ động được nguồn nước đầu vào, môi trường nuôi và không còn lo tôm bị sốc nhiệt vào mùa hè.
Ngoài mô hình nuôi của ông Khoa, trên xã Nghi Quang còn có mô hình nuôi công nghệ cao của ông Nguyễn Đình Thanh. Tận dụng diện tích khoảng trên 1 ha đầm ven sông Cấm, cách đây vài năm, ông Thanh đầu tư 5 lồng nuôi hình chóp nón và 1 lồng ương dèo, mỗi lồng khoảng 500 m2, tổng cộng gần 3.000 m2; diện tích còn lại làm ao lắng, xử lý nước. Sau 2 năm vận hành có cả thành công lẫn thất bại nhưng không nản chí, đầu năm 2025, ông cải tạo vệ sinh ao đầm và thả giống. Sau gần 4 tháng, ông đã thu hoạch sản lượng tôm đạt gần 5 tấn tương đương 10 tỷ đồng.
Ông Đặng Khắc Thân - Chủ tịch UBND xã Nghi Quang cho biết: Xã có 15 lồng tôm công nghệ cao tại 3 mô hình, tổng diện tích lồng nuôi khoảng 1 ha trên tổng diện tích 30 ha ao đầm. So với nuôi ngoài trời trước đây, nuôi tôm công nghệ cao trong nhà lưới, đầu tư ban đầu lớn nhưng chắc ăn và ít rủi ro. Chỉ tính riêng 3 mô hình, sản lượng tôm vụ 1 đã đạt trên 7-8 tấn tôm, doanh thu gần 15 tỷ đồng. Sau khi trừ chi phí, riêng tiền lãi gần 3 tỷ đồng.
Mô hình nuôi tôm CN cao của ông Trần Ngọc Khoa ở xã Nghi Quang, huyện Nghi Lộc
Bên cạnh các mô hình nuôi tôm công nghệ cao tại huyện Nghi Lộc, những năm gần đây, người dân huyện Diễn Châu tận dụng diện tích bãi và ao đầm ven biển xã Diễn Trung, Diễn Thịnh đã đầu tư cải tạo hàng chục ha ao đầm nuôi tôm. So với trước đây, chủ yếu nuôi quảng canh trên nền ao đất thì nay người dân đã đầu tư, chuyển sang nuôi bằng ao trải bạt. Tuy nhiên, mô hình nuôi lớn và thành công nhất là mô hình của ông Nguyễn Cường ở xóm 9, xã Diễn Trung được công nhận VietGAP từ 2021 đến nay.
Thời điểm chúng tôi đến, gia đình vừa thu hoạch 6/7 lồng tôm sản lượng đạt 20 tấn nên ông Cường rất phấn khởi cho biết: Giá bán bình quân 200.000 -210.000 đồng/kg. Mặc dù giá không cao bằng thời điểm cuối năm 2024 (240 ngàn đồng/kg) nhưng dễ bán. Sau khi biết tin ông thu hoạch tôm, nhiều đại lý hỏi mua nhưng hiện chỉ còn 1 lồng chưa đến lúc thu hoạch. Để có mô hình nuôi tôm công nghệ cao và vận hành ổn định như hiện nay, đã có một thời gian ông Cường nuôi tôm ngoài trời không thành công nhưng sau đó qua học hỏi và tư vấn của đơn vị cung cấp giống; và sự chuyển giao về kỹ thuật của Trung tâm khuyến nông tỉnh, ông quyết định đầu tư vào cải tạo, nâng cấp ao đầm sang nuôi công nghệ cao. Từ năm 2020 đến nay, gia đình đã đầu tư gần 25 tỷ đồng, trong đó phần lớn tiền lãi các vụ tôm đều được dồn cho cải tạo ao đầm. Nhờ áp dụng tốt các tiến bộ khoa học kỹ thuật, mấy năm gần đây, mỗi năm ông nuôi 3 vụ và phần lớn đều thành công và sản lượng khoảng 100 tấn/năm; vụ nuôi vừa rồi lãi được 20 tấn, sau khi trừ chi phí, lãi trên 2 tỷ đồng.
Mô hình nuôi tôm CN cao của ông Nguyễn Cường xóm 9, xã Diễn Trung, huyện Diễn Châu

Sau 1 vụ nuôi, thường có thời gian nghỉ nhưng thay vào đó, ông cho thu hoạch hết toàn bộ đầm và thuê nhân công tiến hành vệ sinh ao đầm và rà soát, bổ sung lại toàn bộ các nhà lồng để chuẩn bị cho vụ mới. Ông Cường chia sẻ: Đầu tư nuôi trong lồng tốn kém nhưng bù lại kiểm soát được điều kiện, môi trường nuôi. Không những thế, so với các hộ nuôi khác, ông Cường đặc biệt chú ý đến xử lý môi trường nước đầu vào. Theo đó nước biển được lắng lọc từ ngoài biển vào được nén khí flo sau đó chảy qua hệ thống mương hở để đảo và khử qua dung dịch nước tím thì mới vào ao lắng lọc khi đạt chuẩn mới đưa vào ao lồng để nuôi tôm. Dự kiến sau khi thu hoạch xong lồng còn lại sẽ phơi ao đầm 1 tháng thì mới bước vào vụ nuôi mới.
Tương tự, tìm hiểu thêm tại xã Quỳnh Bảng, xã An Hoà và xã Quỳnh Thuận (Quỳnh Lưu), xã Quỳnh Xuân, Quỳnh Liên (Tx Hoàng Mai), chúng tôi được biết, trong khi các các mô hình nuôi ao ngoài trời gặp không ít khó khăn, hiệu quả thấp thì cơ bản các mô hình nuôi trong lồng, nhà lưới an toàn và có lãi. Ông Lê Văn Hướng - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuỷ sản - Kiểm ngư tỉnh cho biết thêm: Vụ tôm nuôi đầu tiên năm 2025, mặc dù bị ảnh hưởng bởi các trận mưa lớn cuối tháng 4 khiến một số đầm tôm nuôi ngoài trời bị sốc nhiệt gây thiệt hại nhưng cơ bản các mô hình nuôi tôm công nghệ cao đều an toàn và thành công, sản lượng đạt xấp xỉ 15-20 tấn/ha nên có thể khẳng định đây là hướng đầu tư nuôi hiệu quả, ít rủi ro.
Để bền vững và nhân rộng, cần đầu tư chiều sâu
Bên cạnh các mô hình đầu tư nuôi theo công nghệ cao thu được thành công thì thời gian qua, cũng không ít mô hình nuôi dù được đầu tư công nghệ cao nhưng do chưa đầu tư chiều sâu và chủ đầm chủ quan nên thất bại và không giữ được mô hình. Cách đây mấy năm một số chủ đầm phường Quỳnh Xuân, Quỳnh Liên (Tx Hoàng Mai); xã Quỳnh Bảng hay xã An Hoà, Quỳnh Thuận (Quỳnh Lưu) hàng chục hộ đầu tư mỗi mô hình hàng tỷ đồng làm nhà lưới, nhà màng để nuôi tôm trong bể. Tuy nhiên, do đầu tư thiếu chiều sâu và sự sáng tạo nên chỉ được 1 thời gian bị lỗ là bỏ hoang.
 Ông Hồ Đăng Tâm - Giám đốc HTX dịch vụ nông nghiệp Quỳnh Bảng cho biết: Sản xuất nông nghiệp vốn nhiều rủi ro nhưng đầu tư nuôi tôm còn rủi ro gấp bội. Nuôi tôm công nghệ cao chi phí lớn nhưng liên tục đổi mới, phải đầu tư chiều sâu và bám ao đầm thì mới an toàn và thành công.
Vì lý do trên nên sau khi đầu tư cải tạo ao đầm và nuôi thành công 3 vụ đầu tiên, ông Thái Bá Khang chủ mô hình tôm công nghệ cao tại xã Văn Hải (Quỳnh Lưu) quyết định dừng vụ nuôi đầu năm 2025 và đầu tư 1,5 tỷ đồng cải tạo ao đầm, nuôi cho an toàn. Ông Khang cho biết: Từ năm 2021 đến nay, ông đầu tư gần 20 tỷ đồng để cải tạo 3 ha ao đầm trong đó 30 bể nuôi kín và nuôi ương dèo, mỗi bể 500 m2, còn lại là diện tích ao lắng. Sau khi cải tạo xong, ông đã nuôi được 3 vụ thành công, mỗi vụ đạt sản lượng 45 tấn tôm. Tuy nhiên, ngay sau khi phát hiện bất cập gây khó khăn trong xử lý môi trường ao đầm và chưa đảm bảo an toàn nếu nuôi tiếp, ông dừng lại để cải tạo. Với điều kiện trên, ông có thể nuôi 3 - 4 vụ/năm nhưng ông chỉ nuôi 2 vụ năm, còn lại thời gian ông cải tạo vệ sinh ao đầm … 
Thực tế, có những lồng nuôi đầu tư 500-700 triệu nhưng vận hành nuôi được vài vụ và do bị lỗi kỹ thuận nên ông Khang sẵn sàng phá để làm lại. Theo ông Khang, nuôi tôm công nghệ cao ở Nghệ An điều kiện thời tiết khí hậu quá khắc nghiệt, môi trường nuôi nhiều rủi ro, phải làm đúng thì mới chắc ăn và khi đã đầu tư nuôi công nghệ cao thì phải chủ động được quy trình thì mới yên tâm và giảm thiểu rủi ro. Vì lý do này nên mô hình của ông khó để học hỏi và chưa thể nhân rộng .
Tìm hiểu thêm, chúng tôi được biết, do tôm được nuôi trong các lồng nên các chỉ số về môi trường nước, ô xi đều chủ động được. Không những vậy, do có lồng nên áp dụng quy trình 3 giai đoạn, trong đó giai đoạn đầu nuôi trong bể ương dèo, khi đạt kích cỡ/size nhất định thì tách bể chuyển sang bể nuôi khác để giảm mật độ. Với cách nuôi trên, kể cả gặp rủi ro dịch bệnh thì thiệt hại cũng giảm thiểu.
Có thể thấy, nuôi tôm công nghệ cao đang mở ra hướng đi triển vọng cho ngành thủy sản Nghệ An khi vừa nâng cao hiệu quả kinh tế, vừa giảm thiểu rủi ro môi trường. Tuy nhiên, để các mô hình này thực sự phát triển bền vững, đòi hỏi người nuôi phải đầu tư bài bản, chủ động nắm vững kỹ thuật, liên tục cải tiến quy trình sản xuất. Cùng với đó, cần có sự hỗ trợ thiết thực từ chính quyền và ngành chức năng trong việc quy hoạch vùng nuôi, tạo điều kiện tiếp cận tín dụng và chuyển giao công nghệ. Chỉ khi hội tụ đủ các yếu tố đó, mô hình nuôi tôm công nghệ cao mới có thể phát huy hết tiềm năng, trở thành động lực phát triển kinh tế cho vùng ven biển Nghệ An trong tương lai.   
Nguyễn Hải – Báo Nghệ An - nguồn TSKN

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Thư viện ảnh
hh5-20.jpg hh1.jpg hh6-11.jpg hh2-3.jpg hh3-5.jpg hh7-1.jpg hh4-2.jpg hh10.jpg hh1.jpg hh11.jpg hh8.jpg hh7-1.jpg hh9.jpg hh12.jpg h6.jpg
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây