Thứ tư, 26/11/2025, 09:45

Hiệu quả mô hình nuôi chồn hương sinh sản

Thứ tư - 26/11/2025 09:02 4 0

Trong bối cảnh chuyển dịch cơ cấu vật nuôi theo hướng đa dạng, hiệu quả và bền vững, nhiều nông hộ trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã mạnh dạn thử nghiệm, đưa vào chăn nuôi những loài đặc sản có giá trị kinh tế cao. Một trong những mô hình tiêu biểu là nuôi chồn hương của anh Nguyễn Văn Chương, thôn Trung Long, xã Đại Đồng, bước đầu khẳng định hướng đi đúng đắn, mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Hiệu quả mô hình nuôi chồn hương sinh sản

Năm 2023, nhận thấy nhu cầu thị trường đối với chồn hương ngày càng cao, đặc biệt trong lĩnh vực ẩm thực và giống nuôi sinh sản, anh Nguyễn Văn Chương đã mạnh dạn đầu tư chuồng trại, bắt đầu với 20 con chồn giống. Thời gian đầu, do chưa có nhiều kinh nghiệm, anh gặp không ít khó khăn trong việc chăm sóc và phòng bệnh. Tuy nhiên, với tinh thần ham học hỏi, anh chủ động tìm hiểu tài liệu kỹ thuật, tham gia các lớp tập huấn do Trung tâm Khuyến nông Nghệ An tổ chức, đồng thời tham quan học hỏi từ các mô hình thành công ở các địa phương. Để đảm bảo việc chăn nuôi đúng quy định, ngay từ khi bắt đầu mô hình, anh Nguyễn Văn Chương đã thực hiện đầy đủ các thủ tục đăng ký gây nuôi động vật hoang dã với Hạt Kiểm lâm Thanh Chương.
Nhờ kiên trì, anh dần nắm vững kỹ thuật chăn nuôi, nhân giống và quản lý đàn. Đến nay, mô hình đã phát triển lên 110 con, trong đó chủ yếu là chồn sinh sản, được bố trí nuôi trong khu chuồng rộng, thông thoáng, đảm bảo các yếu tố về nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng tự nhiên.

Để đạt được hiệu quả như hiện nay, anh đặc biệt chú trọng tới kỹ thuật chọn giống và xây dựng chuồng trại. Con giống lúc mới nuôi được tuyển chọn kỹ từ các hộ nuôi uy tín, đảm bảo khỏe mạnh, nhanh nhẹn, lông bóng mượt, không dị tật. Chuồng nuôi được thiết kế thành từng ô riêng biệt, toàn bộ khu nuôi được lợp tôn lạnh, có hệ thống quạt trần và chiếu sáng đầy đủ, giúp điều hòa nhiệt độ, đảm bảo thông thoáng vào mùa hè và ấm áp khi trời lạnh. Mỗi ô chuồng có kích thước trung bình 1m x 1,2m x 0,8m, bố trí nuôi từ 1 - 2 con trưởng thành để tránh cắn nhau và dễ theo dõi tình trạng sinh sản. Các ô chuồng bố trí thành hai dãy song song, ở giữa để lối đi rộng thuận tiện cho việc chăm sóc, theo dõi và vệ sinh. Mỗi ô đều có ống dẫn nước và khay thức ăn riêng biệt, thuận tiện trong quá trình quản lý, cho ăn và phun rửa. Về chế độ dinh dưỡng, chồn hương được cho ăn chủ yếu là thức ăn tự nhiên như chuối chín, ngô, khoai lang, trứng gà, cá nhỏ và một số loại hoa quả. Trung bình mỗi con ăn khoảng 250 - 300g thức ăn/ngày, chia làm 2 bữa (sáng và chiều). Nước uống luôn đảm bảo sạch, thay thường xuyên. Anh Chương còn định kỳ bổ sung vitamin và khoáng chất để tăng sức đề kháng cho đàn. Ngoài ra, anh còn áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp vệ sinh phòng bệnh, thường xuyên dọn dẹp chuồng trại, phun khử khuẩn định kỳ, giữ môi trường nuôi thông thoáng, khô ráo. Việc kiểm tra sức khỏe đàn vật nuôi được thực hiện định kỳ, giúp hạn chế tối đa rủi ro dịch bệnh.

Thức ăn chủ yếu là chuối chín, ngô, khoai lang…

Chồn hương là vật nuôi đặc sản có giá trị kinh tế lớn, nhu cầu tiêu thụ ổn định cả ở thị trường thực phẩm lẫn con giống. Với đặc tính dễ thích nghi, ít dịch bệnh, sinh sản nhanh, đây là đối tượng chăn nuôi phù hợp với điều kiện nông hộ quy mô vừa và nhỏ. Trung bình mỗi năm, chồn sinh sản 1 - 2 lứa, mỗi lứa từ 3 - 5 con, tỷ lệ sống cao nếu chăm sóc đúng kỹ thuật. Sau 4 tháng nuôi, chồn con đạt trọng lượng 0,8 - 1,2 kg/con, có thể xuất bán làm giống với giá 10 - 13 triệu đồng/cặp. Nhờ chi phí đầu tư thấp, thức ăn chủ yếu từ nguồn sẵn có như chuối chín, ngô, trứng gà, cá nhỏ…, mô hình cho hiệu quả kinh tế ổn định. Sau khi trừ chi phí giống, thức ăn, chuồng trại và công chăm sóc, mô hình của anh Nguyễn Văn Chương mang lại lãi ròng khoảng 400 triệu đồng/năm, cao hơn nhiều so với các vật nuôi truyền thống tại địa phương.
Chia sẻ về bí quyết thành công, anh cho biết: Nuôi chồn hương tưởng khó nhưng nếu nắm được kỹ thuật và chịu khó quan sát thì lại khá nhàn. Quan trọng nhất là chọn được con giống khỏe mạnh, không lai tạp, chuồng trại phải sạch sẽ, thoáng mát, yên tĩnh, vì chồn là loài rất nhạy cảm với tiếng động. Trong quá trình nuôi, tôi luôn duy trì thức ăn tươi, sạch, chủ yếu là chuối chín, ngô, trứng gà và cá nhỏ, bổ sung thêm vitamin và khoáng chất để tăng sức đề kháng. Để chồn sinh sản tốt, cần theo dõi kỹ thời điểm động dục, ghép đôi hợp lý, quan sát quá trình giao phối và tách chúng ra ngay sau khi giao phối kết thúc để tránh chúng cắn nhau, tránh để chồn stress. Chồn cái thường mang thai từ 58 - 62 ngày. Sau khi chồn đẻ, phải đảm bảo môi trường yên tĩnh, đủ ấm, tuyệt đối không cho người lạ tiếp xúc ổ đẻ trong vài ngày đầu. Chồn con sau khi tách mẹ cần được chăm sóc cẩn thận, cho ăn theo khẩu phần nhỏ, tăng dần theo ngày tuổi. Chủ động quan sát từng con, nếu thấy biểu hiện lạ là xử lý ngay, nên đàn chồn ít khi bị bệnh hay hao hụt.
Nhờ chất lượng giống đảm bảo, chồn khỏe mạnh, sinh sản tốt, nên chồn giống của anh Chương luôn tiêu thụ hết ngay tại trại, không phải lo đầu ra. Anh cho biết, chỉ cần đăng tải thông tin lên mạng xã hội, các đầu mối đã liên hệ đặt hàng trước, thậm chí có khách hàng đặt cọc mua giống từ 3–4 tháng trước khi chồn đủ tuổi xuất bán.

Chuồng nuôi được thiết kế thành từng ô riêng biệt

Ông Tưởng Đăng Hào, Phó Chủ tịch UBND xã Đại Đồng cho biết: Mô hình nuôi chồn hương của anh Nguyễn Văn Chương là hướng đi phù hợp trong phát triển kinh tế nông hộ hiện nay. Không chỉ giúp gia đình anh Chương có thu nhập cao, mà còn tạo động lực cho nhiều hộ dân khác trong xã học tập, nhân rộng. Chính quyền địa phương khuyến khích và sẽ tạo điều kiện thuận lợi để người dân tiếp cận các chương trình khuyến nông, vốn vay ưu đãi nhằm phát triển các mô hình chăn nuôi đặc sản có giá trị.
Thành công từ mô hình nuôi chồn hương sinh sản của anh Nguyễn Văn Chương không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình, mà còn khẳng định hiệu quả rõ nét của hướng chăn nuôi đặc sản tại nông hộ. Với sự cần cù, ham học hỏi và dám nghĩ dám làm, anh Chương đã hiện thực hoá mô hình nuôi chồn hương thành hướng đi mới giàu tiềm năng, góp phần đa dạng vật nuôi, nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp của địa phương. Tin rằng, từ những mô hình hiệu quả này, phong trào phát triển kinh tế ở nông thôn sẽ ngày càng sôi động, mở ra cơ hội làm giàu bền vững cho nhiều hộ nông dân khác trên quê hương Đại Đồng./.

Hồ Hiền – Trung tâm Khuyến nông - nguồn TSKN