Trước khi thực hiện mô hình, Trung tâm Khuyến nông đã cử cán bộ kỹ thuật phối kết hợp với phòng Nông nghiệp & PTNT huyện Nam Đàn, UBND xã Nam Lộc chọn điểm để triển khai mô hình, tổ chức tập huấn kỹ thuật, biện pháp sản xuất, chính sách Khuyến nông và phương thức tiêu thụ sản phẩm.
Để đảm bảo rau đạt tiêu chuẩn VietGAP, Trung tâm đã chọn diện tích xây dựng mô hình phải nằm trong vùng quy hoạch trồng rau của địa phương, xa đường giao thông lớn, xa khu dân cư, nhà máy, bệnh viện, cơ sở sản xuất hóa chất và những nguồn có nguy cơ gây ô nhiễm cao. Vùng đất phải cao, thoát nước tốt, đất thịt nhẹ pha cát.
Về mùa vụ, chọn và xử lý giống cây trồng: Vụ hè thu sử dụng giống Bí xanh lai F1 NOVA 209, vụ Đông sử dụng giống Bí đỏ hạt đậu lai F1 NOVA 80 có xuất xứ và đảm bảo các tiêu chuẩn Kỹ thuật theo quy định của nhà nước. Hạt giống trước khi gieo được xử lý ngâm qua nước nóng có nhiệt độ 540 C trong 4-6 giờ, sau đó đãi sạch nước chua, ủ kín, ngày tưới nước 1-2 lần, sau 1-2 ngày hạt nứt nanh mới đem gieo, để tiêu diệt nguồn bệnh, kích thức sức nảy mầm của hạt giống.
Làm đất, lên luống và trồng: Đất được cày, bừa kỹ, nhặt sạch cỏ dại, lên luống rộng: 1,2-1,4m, cao 20-25cm, trồng 1 hàng ở giữa luống, mỗi hốc gieo 3-4 hạt nhưng chỉ để 2 cây/hốc. Gieo hạt cách phân 12-15 cm. Làm dàn cho cây bí leo khi cây đạt độ cao 1 m
Về phân bón:
- Lượng phân bón đầu tư cho 1 ha: Phân chuồng hoai mục: 10-12 tấn, đạm Urê 140-160kg, Super lân 250-300kg, Kaliclorua 180-200kg. Phân chuồng trộn với phân super lân được ủ hoai mục, ngoài ra còn được sử dụng thêm phân hữu cơ vi sinh, 450-500 kg vôi bột.
- Cách bón: Bón lót 100% phân chuồng, 100% vôi bột, ½ lượng phân Kali và ¼ lượng phân đạm. Bón thúc nhiều lần, mỗi lần cách nhau 12-15 ngày, với lượng bón được bón thúc 40kg Urê và 30 kg phân Kali cho 1 ha
Về công tác phòng trừ sâu bệnh: Rau là loại cây trồng rất mẫn cảm với sâu bệnh. Để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng, mô hình đã áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp IPM, thường xuyên vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ, sử dụng nhân lực để bắt sâu non. Khi sâu bệnh xuất hiện nhiều đã sử dụng thuốc Ridomil Gold 68WG và thuốc Reasgant 3.6EC để trừ diệt
Nước tưới: Mô hình đã sử dụng nguồn nước tưới từ sông Lam, tưới theo phương pháp tưới rãnh, khi nước thấm đủ mặt luống thì tháo khô. Thường xuyên giữ độ ẩm thích hợp cho cây rau.
Nhờ thực hiện tốt các biện pháp kỹ thuật, chăm sóc đảm bảo, bón phân đầy đủ cân đối, phòng trừ sâu bệnh kịp thời nên Bí xanh trong vụ hè thu và Bí đỏ trong vụ đông đều sinh trưởng và phát triển tốt, sạch sâu bệnh, độ đồng đều cao, sai quả, trọng lượng quả lớn: bình quân Bí xanh 2,5-3kg/quả, bí đỏ 1,2-1,5 kg/quả. Năng suất bí xanh đạt 45 ta /ha, bí đỏ 35 tạ /ha. Với giá bán hiện nay trung bình 12.000 đồng/kg, mỗi vụ sản xuất sau 3 tháng có doanh thu 400-500 triệu đồng/ha
Về tiêu thụ: Do sản lượng còn ít, lại được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng nên toàn bộ lượng rau mô hình sản xuất ra được trường học, cửa hàng rau sạch tại thành phố Vinh và nhân dân trong vùng tiêu thụ.
Là năm đầu sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGAP trên địa bàn xã, mô hình sản xuất theo phương thức mới, phương thức vì cộng đồng, hộ tham gia mô hình rất phấn khởi, vừa đạt năng suất cao, chất lượng tốt, an toàn vệ sinh thực phẩm, sản phẩm được tiêu thụ hết với giá cao hơn đại trà.
Qua các cuộc tập huấn, tham quan, hội thảo đầu bờ cán bộ và nhân dân trong vùng tin tưởng và học tập sản xuất theo mô hình trồng rau theo tiêu chuẩn VietGAP mà trung tâm Khuyến nông triển khai trên địa bàn xã Nam Lộc, huyện Nam Đàn trong năm 2018.
Võ Thị Thanh Mùi - nguồn TSKN